Zmianowanie, płodozmian

[Cebulka]

Zmianowanie, płodozmian
[10.01] 16:10 *kati
Pozwólcie, że poruszę pewien temat który jest bardzo ważny, a ja niezbyt sobie z nim radzę. Otóż, chodzi mi o stosowanie płodozmianu na grządkach warzywnych. Wiem, że trzeba zamieniać miejsca sadzenia poszczególnych warzyw. Ja mam jednak zawsze najwięcej marchwi, pietruszki, buraków – czy one należą do tej samej grupy? Trudno mi je wymienić miejscami np. z kapustą, czy ogórkami, których mam znacznie mniej. Jakoś gubię się w tym wszystkim i niby staram się jakoś to zawsze pozamieniać, to nie do końca mi to wychodzi. Do tego, jak poczytam, co powinno rosnąć w pierwszym, co w drugim, a co w trzecim roku po oborniku to już mam całkowity mętlik w głowie.
Acha, że nie wspomnę jeszcze o dobrym sąsiedztwie między warzywami. Pomidory też mam już kilka lat w tym samym miejscu (w folii) i mam wrażenie, że coraz gorzej mi rosną. Czy wystarczy wymienić ziemię w miejscach, gdzie będą rosły krzaki pomidorów, aby poprawić im trochę warunki ich rozwoju? A może to nie ma takiego znaczenia, tylko wystarczy dobrze nawozić i podlewać? Jeśli ktoś z Was się w tym orientuje, to proszę o radę. A jak wam wychodzi ten płodozmian i czy w ogóle go stosujecie?
********************************************************************************************
[10.01] 19:58 Werter
Kati. - " Ja mam jednak zawsze najwięcej marchwi, pietruszki, buraków – czy one należą do tej samej grupy? " -
1. Warzywa kapustne - rodzina krzyżowate:
- kapusta
- kalarepa
- kalafior
- brokół włoski
- jarmuż
2. Warzywa rzepowate - rodzina krzyżowe:
- rzodkiewka
- rzodkiew
- brukiew
3. Warzywa liściowe - rodzina:
- sałata i cykoria należy do złożonych
- szpinak zwyczajny - do komosowatych
- kapusta pekińska - do krzyżowych
- szpinak nowoxelandzki - do pryszczyrnicowatych
4. Warzywa dyniowate:
- ogórek
- dynia
5. Warzywa psiankowate:
- pomidor
- papryka
6. Warzywa cebulowe rodzina amarylkowate:
- cebula
- por
- czosnek
- szczypiorek
7. Warzywa korzeniowe rodzina:
- marchew, pietruszka, seler - do baldaszkowatych
- burak ćwikłowy - do komosowatych
- skorzonera, salsefia - do złożonych
8. Warzywa strączkowe rodzina motylkowate:
- fasola
- groch
- bób
Zmianowanie roślin warzywnych. Wywołałaś Kati bardzo ciekawy temat ale i .... bardzo obszerny.
Z pewnością warto go poruszyć planując grządkowe nasadzenia.
********************************************************************************************
[10.01] 23:19 Onaela
Kati-odnośnie płodozmianu-różne gatunki roślin mają rózne wymagania pokarmowe.Jedne znich zużywają więcej azotu,inne potasu lub fosforu.Gdybyśmy uprawiali na tym samym kawałku stale tą samą roślinę,to wyczerpałaby ona całe zapasy tego składnika,którego pobiera najwięcej i plon jej z czasem ogromnie obniżyłby się,podczas gdy inne składniki zostałyby niewykorzystane,a nawet stracone bezpowrotnie na skutek wypłukania przez wode.
Poza tym trzeba pamiętać,że różne rośliny sięgaja swoimi korzeniami na rózną głębokośc,wskutek czego pobierają składniki pokarmowe z różnych warstw gleby.
Zmiana uprawianych po sobie roślin zapobiega równiez szerzeniu się chorób i szkodników,które na ogół "wyspecjalizowały się"i atakują tylko pewne gatunki roślin,a gina,gdy nie znajdą w następnym roku swoich "żywicieli" To tyle w skrócie o roli płodozmianu.
********************************************************************************************
[10.01] 23:46 Mikros
Kati – Cyt. „Zmianowanie i uprawy mieszane
Zmianowanie. Przez pojęcie zmianowania rozumiemy rozłożone w czasie następowania po sobie różnych roślin użytkowych uprawianych na tym samym skrawku ziemi. Skrajną formą zmianowania jest monokultura, co oznacza, że ten sam gatunek rośliny lub gatunki pokrewne /należące do jednej rodziny/ są uprawiane przez kilka lat w tym samym miejscu. Działka, która rok po roku jest obsadzana wyłącznie ziemniakami jest przykładem takiej monokultury. Większość roślin reaguje na takie postępowanie zwiększoną wrażliwością na atak szkodników i chorób oraz zmniejszającym się plonowaniem. Dlatego jest bardzo wskazane wspieranie zdrowotności roślin i gleby poprzez zmianowanie. W uprawach jednorocznych rozróżniamy uprawy podstawowe, tzw. plon główny i uprawy uboczne – przedplon, poplon, międzyplon. Uprawy główne charakteryzują się znaczną długością w czasie, jak np. kapusta pomidory, ziemniaki. Zmianowanie /następstwo po sobie określonych roślin/ zaplanowane na szereg lat w określonym miejscu nazywamy płodozmianem. Uprawy uboczne mogą występować, przed, po lub współrzędnie z plonem głównym. Należą do nich m.in. rzodkiewka i sałata. Planując rośliny w plonie głównym należy znać ich wymagania pokarmowe i potrzeby nawozowe; rozróżnia się rośliny potrzebujące dużo składników pokarmowych i o małym zapotrzebowaniu na te składniki, oraz takie, które wzbogacają glebę w składniki pokarmowe. Można więc uprawiać je kolejno na tej samej grządce, kierując się jedynie ich zapotrzebowaniem na nawozy, wówczas nie trzeba tej grządki w takim samym stopniu zaopatrywać w kompost Poza tym podziałem istnieje jeszcze inny, różnicujący rośliny zależnie od tego, która to ich część ma stanowić plon – cel naszej uprawy. Rozróżniamy więc warzywa korzeniowe i liściowe, warzywa uprawiane dla owoców, ozdobne rośliny kwiatowe, krzewy jagodowe i drzewa owocowe.
Ustalając kolejność roślin na naszych grządkach /zmianowanie/ należy zwracać uwagę na rośliny, które źle znoszą uprawę po sobie, np. kapusta i groch mogą być uprawiane na tym samym miejscu dopiero po upływie siedmiu lat, za to pomidory bez żadnego uszczerbku będą rosły przez kilka lat na tej samej grządce. Uprawy mieszane: Obok uprawy jednego gatunku rośliny na oddzielnej grządce, istnieje również możliwość uprawy mieszanej /współrzędnej/. Rozumie się przez to, że różne gatunki roślin zostają posadzone razem w jednym rzędzie lub też w obrębie jednej grządki w oddzielnych rzędach. W uprawie mieszanej chodzi o to, aby wykorzystać zdolności różnych roślin do wzajemnego wspierania się za pomocą wydzielanych zapachów, czy wydzielin korzeniowych – dla dobra całej uprawy. To wspieranie się może polegać na tym, że rośliny wzajemnie wpływają dodatnio na swój wzrost lub aromat owoców. Może jednakże również polegać na odstraszaniu szkodników czy hamowaniu rozwoju bakterii chorobotwórczych. Wydzieliny, o których tu mowa powodują również, że w najbliższym sąsiedztwie korzeni roślin rozwija się zupełnie szczególna mikroflora i mikrofauna. Jednakże będą mogły one rozwijać optymalnie swoją działalność dopiero wtedy, gdy wzrost roślin i rozwój organizmów żywych w glebie będą wspierane przez nawożenie kompostem. Szczególnie korzystne działanie dezynfekujące może mieć dosadzanie jednorocznych lub dwuletnich roślin służących jako przyprawy kuchenne. W uprawach mieszanych duże znaczenie ma unikanie kombinacji roślin, które wpływają na siebie niekorzystnie. Dobór gatunków do uprawy mieszanej pozostawia się inwencji ogrodnika. Różnorodność gatunków roślin i możliwość zestawienia ich ze sobą jest ogromna, nie należy w żaden sposób ograniczać pomysłowości uprawiającego.
Rośliny proponowane do uprawy jako przedplon, plon główny i poplon.
Przedplon:
wczesny groch, wczesna marchew, kalarepa, wczesna rzepa, rzodkiewka, rzodkiew, sałata szpinak.
Plon główny:
fasola, groch, ogórki, ziemniaki, wszelkie rośliny kapustne,
lato: marchew, buraki czerwone, selery pomidory, cebula, cukinia,
jesień i zima: kapusta biała, pory, brukselka, jarmuż.
Poplon:
kapusta pekińska, sałata gruntowa, koper włoski, rzodkiewka, endywia.
Potrzeby nawozowe ważniejszych gatunków warzyw.
Warzywa pobierające dużo składników pokarmowych: ogórki, rośliny kapustne, ziemniaki, kukurydza, papryka pory, selery szpinak, pomidory, cukinia, dynia.
Warzywa nie wymagające dużej ilości nawozów: koper włoski, marchew, rzodkiewka, buraki ćwikłowe, sałata, czarna rzodkiew, cebula.
Warzywa magazynujące azot w glebie: fasola, groch.”
********************************************************************************************
[11.01] 11:26 Cebulkaa
Emmi, kati – ja też ma nieco mętliku w głowie czytając takie mądrości o plonozmanach i zmianowaniu (bo to jednak są dwie odrębne rzeczy) Chociaż z tym przed- po- i plonem jest w miarę proste : w końcu marca sieje się rzodkiewkę (przedplon), którą zdąrzy się zjeśc z grządki przed 20 maja, czyli po przymrozkach (rzodkiewka znosi mróz do -4), kiedy to wsadzi się na grządkę pomidory (plon) a na jesieni, jak pomidory będą "się kończyły" to znów należy obsiac np. rzodkiewką czy sałatą (poplon) i zjeśc jeszcze przed zimą albo wysiac szpinak który przezimuje i będzie do jedzenia wiosną (tzw. międzyplnon wg. książki Warzywa na działce i w kuchni, Zaborska, Zawistowska). Można też miec uprawy współrzędne, jeśli np. między pomidory czy ogórki rzucimy garśc nasion koperku żeby sobie rósł najpierw na obrywane listki a potem do ogórków. Chodzi ogólnie o to, żeby grządka "pracowała" cały rok, bazując na tym, że niektóre warzywa daje się szybciej sprzątac z grządki Warzywa nadające się na poszczególne plony są świetnie rozpisane w poście Mikros więc nie będę powtarzac, zresztą mam nawet gorszą listę.
Gorzej mi idzie ze zmianowaniem, czyli kiedy kapustne, kiedy psiankowe, co po czym itp. Ale sprawdzając ten pryszczaty szpinak znalazłam ciekawą tabelkę - praktycznie pokazuje ona przykładową kolejnośc w której można uprawiac rośliny. Oczywiście można to zmieniac, ale wreszcie jest jakaś podstawa od której można zacząc.
********************************************************************************************
[11.01] 11:29 Cebulkaa
"Warzywa na działce i w kuchni" Ł.Zborowska, Z.Zawistowska Watra, 1983
Orientacyjna grządka podzielona jest na 4 części, nawożone obornikiem co dwa lata, strona prawa lub lewa. Mam nadzieję, że uda mi się jakoś ją sensownie przerysowac.
Przykład zmianowania warzyw przy stosowaniu obornika co drugi rok.
ROK 1
Kapustne * Motylkowe
********* * ***********
Dyniowate * Cebulowe lub
Psiankowate * Korzeniowe

na oborniku /// bez obornika

ROK 2
Cebulowe * Kapustne
Korzeniowe *
*********** * ********
* Dyniowate lub
Motylkowe * Psiankowate

bez obornika /// na oborniku

ROK 3
Dyniowate * Cebulowe
Psiankowate * Korzeniowe
********* * *********
Kapustne * Motylkowe

na oborniku /// bez obornika

ROK 4

Motylkowe * Dyniowate
* Psiankowate
********* * ********
Cebulowe * Kapustne
Korzeniowe *

bez obornika /// na oborniku

Które warzywa są które najlepiej sprawdzic w poście Wertera. W tej tabelce nie ma rzepowatych ani liściowatych, więc z nimi według uznania. Zresztą z reguły i tak uprawia się je tak gdzieś "przy okazji" z boku. A co mają robic osoby, które np. wogóle nie uprawiają kapustnych czy motylkowych, bo się nie opłaca albo nie lubią w takich ilościach? Nie przejmowac się
Mam nadzieję, że trochę to pomoże zagubionym, mnie rozjaśniło problem. Chociaż żeby to w pełni zrozumiec trzeba pewnia po prostu lat praktyki. Zresztą jak coś dobrze rośnie tam gdzie rośnie to chyba można się nie przejmowac aż do momentu w którym przestanie. Obornik w naszych czasach można raczej zastępowac kompostem i sztucznymi nawozami, raz na jakiś czas można roślinkom dogodzic
********************************************************************************************
[12.01] 11:00 Cebulkaa
Emmi - moja tebelka powinna wyglądac tak dla każdego roku:
1**2
*****
3**4
gdzie gwiazdki to kreski w tabeli a tu gdzie teraz są cyferki to cztery części grządki niestety, nie bardzo wyszło.
********************************************************************************************
[11.01] 23:47 Cebulkaa
Emmi - chodzi o wymienianie poszczególnych grup roślin. Rośliny z jednej grupy mają podobne wymagania glebowe i zapadają na podobne choroby. Dlatego zdrowiej wymienic je z inną grupą w następnym roku na tej samej ziemi. Np. raz masz całą grzadkę pełną ogórków to w następnym roku nie powinnaś sadzic tam ani ogórków ani dyń, tylko coś z innej grupy, np. cebulę
********************************************************************************************
[13.01] 01:02 Mikros
Zmianowanie roślin liściowych
Dla : Kalafior, Kalarepa, Kapusta – korzystne stanowisko po uprawie: cebuli, roślin dyniowatych, fasoli szparagowej, grochu, pora, sałaty, ziemniaków wczesnych,
Kalafior – też korzystne stanowisko po: marchewce, pietruszce, selerze korzeniowym,
sadzenie ww. po uprawie rzodkiewki – to bardzo niekorzystne stanowisko, po pozostałych uprawach – stanowisko neutralne.
Por – korzystne stanowisko po uprawie: roślin dyniowatych, fasoli szparagowej, grochu, kalafiora, papryki, pomidorów, sałaty,
niekorzystne stanowisko to po uprawie: buraka ćwikłowego, kapusty marchewki, pietruszki, selera korzeniowego, pozostałe stanowiska neutralne.
Sałata – korzystne stanowisko po uprawie: buraka ćwikłowego, cebuli, roślin dyniowatych, grochu, papryki, pomidorów, pora, pozostałe stanowiska neutralne.
Szpinak – korzystne stanowisko po uprawie: cebuli, roślin dyniowatych, fasoli szparagowej, grochu, papryki, pomidorów, pora,
niekorzystne stanowisko to po uprawie: sałaty, a bardzo niekorzystne po uprawie buraka ćwikłowego.
********************************************************************************************
[24.04] 14:13 Wiotka
W tym roku musze pozmieniać miejscami warzywa. Jest to dla mnie czarna magia. Zadam wiec pytanka co najlepiej zasiać? na miejscu gdzie w zeszłym roku:
1) rosła kapusta
2) rosła kukurydza
3)fasolka szparagowa
*******************************************************************************************
[26.04] 11:40 farmerka63
No tak - znaczy sie pytasz o następstwo, a od niego tylko krok do ułożenia prawidłowego płodozmianu... Kapucha i kukurydza należą do "żarłoków" - powinny rosnąć w 1-szym roku po oborniku. Po nich nadchodzi czas na uprawę warzyw o średnich wymaganiach pokarmowych - a więc cebula, czosnek, marchew, burak ćwikłowy,koper, sałaty, szpinak, kalrepa, rzodkiewka,skorzonera, papryka . Lista więc bogata - na pewno coś wybierzesz.
Fasolka szparagowa tak jak wszystkie strączkowe ma małe wymagania pokarmowe - uprawiamy ją w 3-cim roku po oborniku , tak jak rośliny przyprawowe. No i ma to do siebie, że wzbogaca glebę w azot (bakterie brodawkowe). No i ten trzeci rok uprawy zamyka koło - teraz powinno być obfite nawożenie obornikiem, lub kompostem - i znów pora na żarłoki-czyli wszystkie kapustne (oprócz kalarepy), ogórki, ziemniaki, pory, selery, dynie. Ale łamigłówka, co?
********************************************************************************************
[26.06.2009] 09:42 aknad
Mam już trochę miejsca wolnego po rzodkiewce i sałacie, wiec można by cos tam posądzić(posiać) myślę o fasolce szparagowej, ale już jej trochę mam ,-może jakieś pomysły ?
********************************************************************************************
[09.07.2009] 13:09 malachit
Pierwszy raz w tym roku mam warzywnik. Na wiosnę nawiozłam szczerze kompostem i postanowiłam nie stosować chemi. Do tej pory wszystko rośnie cudnie. Nabieram wiedzy o uprawie współrzędnej, co koło czego siać itd. Wsiałam np. zapomianą boćwinę liściową odmiana lutelus. Urosła wspaniale, i smakuje też dobrze. Teraz jak pojadę na działkę chcę wyrwać cebulę dymkę. Kupilam w biedronce odmiana "strasburg". Muszę przyznać że to naprawdę dobra odmiana. Do tej pory nie zakwitła, a szczypioru było pod dostatek. Proszę o poradę, co posadzić lub wsiać w puste miejsce po cebuli, mam mało buraczków ćwikłowych. Czy jeszcze można, a jak nie to co innego. Sałatę mam, więc nie wchodzi w rachubę. Liczę na pomoc.
********************************************************************************************
[09.07.2009] 16:35 aknad
Ja w puste miejsca jutro (dziś nie wskazane) wsieje koperek, abym już miała na zimę do zamrożenia ,szpinak- bo bardzo lubię i tez zamrożę, sąsiadka sieje kalafiory, ale mi jakoś się nie udają, wiec nie robię tego, no i rzodkiewkę. Czasem sieje kwiaty te dwuletnie właśnie na grządkach .
********************************************************************************************